XVIII. denboraldiaren 7. saioa: Zakil-hezurraren falta gizakiarengan, autoen piezak tixoforjan eta Teknopolisen droneak.

Gizonezkoek ez dugu zakilean hezurrik, sexu harremanetan azkar-azkar tente jartzeko. Sistema hidraulikoa erabiltzen dugu, ordea. Baina txinpantzeek, bonoboek eta beste ugaztun askok bai. Zeragatik guk ez? Horri erantzun dio JESUS MARI TXURRUKA biologoak hautespen sexualaren hipotesian oinarituta.

CICmarGUNE zentroak, CIE-Legazpi enpresak eta Mondragon Unibertsitateak tixokonformatuaren teknika aplikatzen ari dira autoen piezak egiteko. Forjaren eta fundizioaren arteko teknika da, hau da,metala lantzen da egoera ez solidoan ezta likidoan ere, baizik eta erdi-likidoan. JOKIN LOZARES ingeniariak kontatu dgu zer den teknika hori.

Martin Karplus-ek jasoko du 2013ko Nobel saria, kimika teorikoan egin dituen ekarpenengatik, batez ere, proteinen ikerketa teorikoan egindako aurrerapenengatik. EHUko kimikari teoriko batzuek Karplusen laborategian egin dute lan eta gertutik ezagutu dute. Gu haietako batekin izan gara, Xabier Lopezekin, Donostiako Kimika Fakultatean bertan. Kimikari teorikoa, eta Norteko Ferrokarrilleko laguna. Xabier izugarri harritu eta izugarri poztu zen Karplusen izena entzun zuenean Nobel sarien iragarpenetan.

XVIII. denboraldiaren 6. saioa: Lunatikoak, Martin Karplus gertutik eta pneumatikoen birziklapena Teknopolis-en.

Azkenean, Egoitz Etxebestek zientziaren historiari buruz idatzitako artikuluen bilduma bat liburu formatuan. Egoitzek bildu ditu artikuluak eta Elhuyar Fundazioak argitaratu du liburua. Guk Egoitz gonbidatu dugu horri buruz Norteko Ferokarrillean hitz egitera. XVIII. mendeko Lunatikoen Klubatik hasita, Yuri Gagarinen istoriora. Leeuwenhoekek bere mikroskopitik ikusita deskribatu zigun mundu berritik, Weigl-en zorrietatik Sophie Germain matematikariaren istoriora. Egoitzek liburu ederra aurkeztu digu irratian.

XVIII. denboraldiaren 5. saioa: Erretinosi pigmentarioa, Teknopolis aurten eta Nobel sariak.

3.500 pertsonatik batek erretinosi pigmentarioa du, begiari eragiten dion gaixotasun genetiko bat. Berez, ez da gaixotasun genetiko bakar bat, baizik eta multzo bat, eta horregatik mutazio asko daude inplikatuta prozesuan. Irailaren 29an, gaixotasunaren nazioarteko eguna izan zen, eta, gaur, erretinosi pigmentarioa duten pazienteen Begisare elkarteko AMAIA GEREÑU langilearekin izan gara, gaixotasuna gertutik ezagutzeko.

Elhuyar Fundazioak ETBrako egiten duen Teknopolis saioa emititzen hasi da. Urtero jakin nahi izaten ditugu zer berrikuntzak ekarriko dituen denboraldi berriak. Aurten ere bai. Horretarako, BEÑAR KORTABARRIA programaren zuzendariarekin eta OIHANA JAUREGI aurkezlearekin hitz egin dugu.

2013ko Nobel sariak zelulen barruko besikulatxo-sistemak, Higgs-en mekanismoa eredu estandarrerako eta erreakzio kimikoen mekanismoak fisika kuantikaren bitartez ikertu zuten zientzialari batzuek jasoko dute.

XVIII. denboraldiaren 4. saioa: Quantum13 kongresua eta urakanak.

Donostiako Victoria Eugenia antzokira joan gara Quantum13 kongresua martxan dagoen bitartean, Javi Aizpurua fisikariarekin hitz egitera. Hark azaldu digu nola antolatu duten kongresua, zer izen handiak etorri diren Donostiara hitzaldietan eta topaketetan parte hartzera, eta zientzia dibulgatzeari buruzko hausnarketa egin dugu elkarrekin. Norteko Ferrokarrillean kalean, DIPCko lagunen laguntzari esker.

Meteorologiari buruzko atalaren estreinua izan dugu gaur. Euskalmeteko ONINTZE SALAZAR meteorologoa hilean behin etorriko zaigu eguraldiaren iragarpena ez diren kontuak azaltzera. "Trumoilariak" deitu diogu atalari. Lehen kolaborazio honetan, urakanei buruz hitz egin dugu, albiste txar batetik abiatuta: Mexikon bi urakan elkartu dira (bata indarra galduta eta ekaitz tropikal bihurtuta), eta hildako batzuk utzi ditu. Urtero izaten dira urakanak. Baina, nola sortzen dira? Eta zergatik ez dira Europan sortzen?