Ilargirako bidaia lehen aldiz Luciano de Samosata idazle siriarrak idatzi zuen kristo ondorengo II. mendean: Benetako historia izeneko liburuan, batzuen ustez, historiako lehen zientzia-fikziozko liburua. Eta askoz geroago, VIII. mendean, Beda agurgarriak Ilargiaren eta mareen arteko lotura aipatu zuen Erdi Aroko historia-liburu batean: Historia ecclesiastica gentis Anglorum.

Zientzia fikzioaren munduko erreferente bat hil da aste honetan: Miquel Barceló. NOVA bildumako sortzaile eta editorea izan da. Gurekin elkarrizketa bat egin zuen behin, zientzia fikzioari buruzko artikulu batean parte hartzeko, Elhuyar aldizkarian. Erreferente handi bat.

Humanitate digitaletako informazioa oso sakabanatuta dago sarean. Ez da erraza behar diren baliabideak eskuratzea. Hori konpontzeko, badira hainbat ideia martxan, tartean CLARIAH izeneko azpiegitura. IXA taldeko Mikel Iruskieta, EHUkoa, gurekin izan da, CLARIAH euskararen kasuan nola tratatzen ari diren azaltzeko.

XXVI. denboraldiaren 12. saioa: Miquel Barceló hil da, humanitate digitalak eta CLARIAH eta bi liburu zahar.

Kanpotik zatarra dirudien arren, elefantearen oinak sekretu interesgarri batzuk gordetzen ditu. Horri buruz hitz egin dugu, baita gure eta tetrapodo guztien hankei buruz.

Adimen artifizialeko esparruan gero eta baliabide gehiago behar dira emaitza onak lortzeko. Ondorioz, ikerketa hori pixkanaka ari da enpresa handien eskuan geratzen. Hori orekatzeko asmoa duen proiektu bat ezagutu dugu, Big Science. Ikerketa-talde txiki askoren baliabideen partekatzean oinarritutako ideia da. IXA taldeko Gorka Azkunek, EHUkoak, kontatu digu zer den ideia hori. Hain zuzen ere, bere ikerketa taldea sartuta dago Big Science egitasmoan euskararen ikerketa batekin.

IBMk iragarri du 127 qubiteko ordenagailu kuantiko baten prozesagailua egin duela. Pixkanaka, aurrera doa konputazio kuantikoaren esparrua. Baina horrek zer esan nahi du guretzat, kaleko kontsumitzaileentzat?

XXVI. denboraldiaren 11. saioa: IBMko ordenagailu kuantikoa, BigScience eta elefantearen oina.

25. urteurrenaren ospakizuna Ekoetxea Txingudin grabatu dugu. Hortaz, aprobetxatu dugu Ekoetxeen sarearen berri izateko IHOBEko Ane Dorronsoro arduradunarekin, eta bertako hezkuntza lana ezagutzeko Mikel Etxaniz hezitzaileen koordinatzailarekin.

25. urteurren honetan, atzera begira jarri gara, bi gonbidatu bereziekin. Batetik, kirol mundutik, Xubane Uribarrena arraunlaria etorri zaigu, Donostiako Arraun Lagunak taldekoa eta aurtengo Kontxako banderaren irabazlea. Eta antzelanen mundutik, Andoni Agirregomezkorta aktorea, pelikula eta telesail askotan parte hartutakoa. Biekin izan dugu solasaldi lasai bat.

Glasgowko klima-gailurra azaroaren 12an bukatzeoa zen, baina azken eguneko egoera ez da itxaropen handia izateko modukoa. 

XXVI. denboraldiaren 10. saioa: Porgrama berezia: Norteko Ferrokarrillaren 25. urteurrena.

Aurtengo edizioa martxan da. CAF-Elhuyar sariketan parte hartu nahi dutenentzat, lanak bidaltzeko epea irekita dago. Elhuyarko Garazi Andonegik azaldu dizkigu euskarazko zientzia-dibulgazioko sariketa honen azken berriak.

DIPC zentroak eta Columbiako Unibertsitateak lankidetza bat abiarazi dute nanopartikulen bitartez garuna ikertzeko. Aitzol Garcia Etxarri proiektuaren buruetako bat izan da gurekin, eta aurkeztu dizkigu ikerketa-taldea eta proiektu osoa.

XXVI. denboraldiaren 8. saioa: Glasgow, nanopartikulak garunean eta CAF-ELhuyar sariak.