Elhuyar Zientzia

Eguzkia izan da gaurko saioaren gaia. Batetik, eguzkia nolakoa den, bestetik zein diren erronka nagusiak gaur egun Eguzkiaren ikerketa astronomikoan, eta gainera zergatik izan daitekeen arriskutsua guretzat eguzki-haizea.

Direct download: Qk02-121024Eguzkia.mp3
Category:science -- posted at: 12:00am EDT

Liztor asiarra espezie inbaditzailea da Europan. Bordeleko portutik iritsi zen itsasontzi batean, eta handik hedatu da azken urteotan. Euskal herrira ere iritsi da. Arazo handia da erleak jaten dituelako eta asko ugaritu delako. Gaur horri buruz hitz egingo dugu.

Direct download: Qk03-121031Liztorrak.mp3
Category:science -- posted at: 12:00am EDT

Simon Singh idazlearen The Code Book liburuaren bertsioa argitaratu du Elhuyar Fundazioak: Kodeen Liburua. Mezu sekretuen enkriptatze-sistemen historia kontatzen du, baita enkriptazio horiek hausteko sistemen historia ere. Guk Idoia Santamaria liburuaren itzultzailearekin hitz egin digu, eta edukia aurkeztu digu.

Direct download: Qk04-121107KodeenLiburua.mp3
Category:science -- posted at: 12:00am EDT

Vesta asteroide baten izena da. Dawn zundak haren ondotik pasatu da asteroideak aztertzeko egiten ari den bidaian. Vesta gertutik behatu ahal izan du, hainbat neurketa egin, eta datu asko bidali ditu Lurrera. Astronomoek Vestaren misterio bat argitzea espero zuten datu horiei esker: ez dakite zergatik Vestak ez duen kraterren arrastorik. Baina, zoritzarrez, Dawn zundak jasotako datuek ez dute misterioa argitu.

Direct download: Qk05-121114VestaAsteroidea.mp3
Category:science -- posted at: 12:00am EDT

Bi albiste iritsi zaizkigu Hegoafrikatik. Gizakiak egindako  gezien eta lantzen puntak aurkitu dituzte eta datazioak harrigarriak dira. Homo generoko espezieak uste baino lehenago egiten zituen arma horiek. Elhuyar Fundazioko Ana Galarragakhitz egingo digu albisteei buruz.

Direct download: Qk06-121121HomoenArmagintza.mp3
Category:science -- posted at: 12:00am EDT

George Murray Levick britainiarra Robert Scott esploratzailearen azken espedizioren kide batizan zen, Hego polora iristeko helburua zuen bidaian. Ekipoak bi talde zituen. Scott-en taldekoak Hego poloaren konkistara abiatu ziren (eta denak hil ziren); Antartikako kostan geratu zen taldeak, berriz, helburu zientifikoak zituen. Levick bigarren talde horretako kidea zen. Hark Adeli pinguinoen ohiturak ikertu zituen, eta harrituta geratu zen ikusi zuenarekin. Izan ere, han jasotako materiala zentsuratu zuen Ingalaterrara iritsi zenean. Orain, Londresko Natural History museoko langile batek materiala aurkitu du. Elhuyar Fundazioko Egoitz Etxebestek kontatu digu istorioa.

Direct download: Qk07-121128Pinguinoak.mp3
Category:science -- posted at: 12:00am EDT

Giza begia etkamera konparatu behar ditugu. Hura organo naturala da, eta milioika urtetan eboluzionatu du egiten duena egiteko. Hau makina bat da, eta azken 200 urtetan garatu du gizakiak. Baina horrek ez du esan nahi bata bestea baino hobea denik, ezta alderantzizkoa ere. Begia, garunarekin batera, ikusmen harrigarria ematn digu, eta kamera diseinatzeko erreferentzia nagusia da, zalantzarik gabe. Baina kamerak begiak ezin duena ere ikusten du, kasu batzuetan.

Direct download: Qk08-121204BegiaEtaKamera.mp3
Category:science -- posted at: 12:00am EDT

1