ON zientzia lehiaketan aipamen berezia izan dute "Faraday gazteak" taldeak egindako bideo bat. Zazpi eta bederatzi urte bitarteko umeak dira, eta bonbilla bat nola piztu esploratu dute, gurasoen laguntzarekin, motore elektrikoen esparruaren barruan. Gurekin izan dira artista txikiak.

John Keats XIX. mendeko poeta bat zen. Richard Feynman XX. mendeko zientzialaria. Bakoitzak eman zuen zientziari buruzko ikuspegia, edertasunari dagokionez, eta Patxi Razkin ingeniariak bideo bat osatu du ideia horren inguruan. Eta bideoak ON-zientzia lehiaketaren sari nagusia irabazi du.

MIT institutuko adituek neurona-sare bat egin dute txip optiko baten barruan. 16 neurona, 4 geruzatan antolatuta, ahots baten soinuan bokalak identifikatzeko. Normalean, neurona-sareak softwarearen bidez programatzen dira, baina kasu honetan argi-izpiekin funtzionatzen duen txip baten barruan sortu dute. Oso azkarra da, nahiz eta oraindik ere software bidezkoa bezain eraginkorra ez izan.

XXI. denboraldiaren 41. saioa: neurona-sarea txip batean, Keats eta Feynman eta Argia piztu.

MIT institutuko adituek neurona-sare bat egin dute txip optiko baten barruan. 16 neurona, 4 geruzatan antolatuta, ahots baten soinuan bokalak identifikatzeko. Normalean, neurona-sareak softwarearen bidez programatzen dira, baina kasu honetan argi-izpiekin funtzionatzen duen txip baten barruan sortu dute. Oso azkarra da, nahiz eta oraindik ere software bidezkoa bezain eraginkorra ez izan.

Mikel Etxeberria biologoak hiru artaldetako ardien mugikortasuna aztertu du uda batez Aralarren. Horretarako, GPS transmisoreak erabiliditu, eta aurkitu du zer patroiaren arabera bilatzen duten jana ardiek.

Josu Doncel matematikariak sareen komunikazioa hobetzeko ikertzen du. Zein da bide azkarrena Interneten mezu elektroniko batentzat? Sarearen trafikoaren araberakoa da. Algoritmo matematiko konplexuak erabilita ere, zaila da horri erantzutea.

Zuhaitz batzuk dira bizidunik zaharrenak, edozein animalia baino askoz zaharragoak. Oldlist zerrendan, erregistratutako zuhaitz zaharrenen berri ematen da. Zaharrena 5.000 urtetik gorakoa da.

XXI. denboraldiaren 40. saioa: Zuhaitzik zaharrenak, sareen komunikazioak eta ardien segimendua.

300.000 urteko Homo sapiens-en fosilak aurkitu dituzte Marokon

Gure espeziearen jatorria atzeratu eta lekualdatu dute fosil horiek

Duela 7,2 milioi urte Balkanetan bizi zen hominino baten fosilak aztertuta, ondorioztatu dute, batetik, eboluzioaren zuhaitzean uste zutena baino lehenago banatu zela gizakien adarra, eta, bestetik, banaketa hori ez zela Afrikan gertatu, Europan baizik.

Superordenagailuek superkonputazioa egiten dute, eta zientziaren hainbat arlotan oso erabilgarriak dira. Baina zer da superkonputazioa? EHUko superkonputazio-zerbitzuko Txema Mercero eta Edu Ogando etorri zaizkigu irratiran hori kontatzera.

Hubble teleskopioaren irudiek erakutsi dute argiaren norabidearen okertzea izar urrun  baten masaren eraginez: Stein 2015 B izeneko nano zuriarena. Fenomeno hori ikusita, izarraren masa kalkulatu ahal izan dute.

XXI. denboraldiaren 39. saioa: Stein 2015 B eta erlatibitatea eta konputazio gorena.

Hubble teleskopioaren irudiek erakutsi dute argiaren norabidearen okertzea izar urrun  baten masaren eraginez: Stein 2015 B izeneko nano zuriarena. Fenomeno hori ikusita, izarraren masa kalkulatu ahal izan dute.

Elhuyar aldizkariaren 2017ko ekaineko zenbakia kalean da. Gai nagusia roboetika du, alegia, gizakion eta roboten arteko elkarbizitzan beharrezkoak izango diren legediak eta etika-kontuak. Egoitz Etxebestek hitz egin digu eta aldizkariaren zenbakia aurkeztu digu. 

EHUko Asier Fullaondo genetistak eta bere taldeak ingeniari informatikari baten laguntza izan dute proteinak aztertzeko. Proteinetan, minbizia sor lezaketen mutazioak bilatu nahi dituzte, eta horretarako programa oso azkar bat garatu dute.

Duela gutxi aurkitu dute ikertzaileek antzinako Egiptoko momiek badituztela DNAren aztarnak eta azter daitezkeela. Arazoa da DNA modernoarekin kutsatzen dela maiz. Baina DNA horretan jatorrizko zatia zein den jakiteko metodo bat garatu dute, eta momia batzuen material genetikoa aztertu. Horrela, Egipto inbaditu zutenen arrasto genetikoak hasi dira historialariak bilatzen.

XX. denboraldiaren 38. saioa: momien DNA eta Egiptoko inbasioak, Asier Fullaondo minbiziaren mutazioen bila eta Elhuyar aldizkaria.